Tekst ten miał być częścią podsumowania zmian i nowości w kolejnej wersji (0.9.4) Biznesu Filmowego 2, jednak ze względu na złożoność tematu oraz jego obszerność, a także fakt, że może być on interesujący nie tylko dla fanów gry, postanowiłem wydzielić go do odrębnego wpisu. Oto więc szerszy opis nowej funkcjonalności, która pojawi się w grze. Została ona nazwana Kultowe filmy i oprócz realizacji znajdziecie tu informacje o tym jakie problemy w trakcie jej implementacji napotkałem.
Jakiś rok temu pojawiło się nowe API (interfejs programistyczny) pozwalające w prosty sposób pobierać informacje z IMDB (Internet Movie DataBase) czyli największej bazy danych poświęconej filmowy. Na fali popularności terminu Big Data i pewnych doświadczeń z tego obszaru, które miałem przy okazji projektów zawodowych, postanowiłem w jakiś sposób wykorzystać je w grze. Pierwszą próbą wykorzystania API było pobieranie informacji o twórcach wraz z filmografią. Funkcjonalność ta została użyta w serwisie MovieStats, aby uprościć proces dodawania twórców do gry. Próba ta zakończyła się sukcesem, zastanowiłem się więc, w jaki sposób można byłoby wykorzystać inne dane z tego serwisu.
Tak oto narodził się pomysł aby pobierać dane najlepszych/najbardziej znanych, bądź po prostu kultowych filmów z historii kinematografii i odtwarzać je w grze. Oczywiście sam pomysł to dopiero początek… wśród twórców gier krąży bowiem powiedzenie “pomysły są tanie” i każdy może na nie wpaść… problemy zaczynają się gdy już ktoś próbuje to przekuć w coś rzeczywistego. I rzeczywiście ostatecznie okazało się to wcale nietrywialnym zadaniem…. no ale po kolei.
Selekcja filmów
Zacznijmy od etapu wstępnego czyli selekcji filmów, które powinny pojawić się w grze. Ten krok był akurat dosyć prosty. IMDB umożliwia filtrowanie filmów wg kilku kryteriów. Postanowiłem więc wybrać po około 150 najpopularniejszych filmów z każdego 10-lecia dostępnego w grze. Choć był to dobry początek, bo lista zawierała większość znanych produkcji, czegoś jednak mi w niej brakowało.
Tak, chodzi o filmy mniej popularne, a istotne z punktu widzenia historii kina, bądź te ważne i uznane przez krytyków, którym trudniej przebić się do mainstreamu. Postanowiłem też uzupełnić listę o filmy kultowe. W IMDB każdy użytkownik serwisu może tworzyć własne zestawienia filmów i udostępniać je w postaci listy. Oprócz list zwycięzców konkretnych festiwali (jak zdobywcy Oskarów czy triumfatorzy festiwalu w Cannes) można tam znaleźć też wszelakie listy najbardziej kultowych filmów. Jak zdefiniować kultowe filmy? Trudno to zdefiniować ale najczęściej na takie zestawienia trafiają filmy niekoniecznie znane szerszej publiczności ale cieszące się ogromną estymą/popularnością w pewnych kręgach. Mogą to być krwawe horrory albo dziwne produkcje, które ciężko ogarnąć i sklasyfikować jako np. The Rocky Horror Picture Show.
Jako, że IMDB jest serwisem o amerykańskich korzeniach, ostateczny zestaw postanowiłem rozszerzyć o najpopularniejsze produkcje z pozostałych kontynentów. W taki oto sposób zebrało się około 1000 tytułów.
Informacje z IMDB versus Biznes Filmowy
Kolejnym etapem było przyjrzenie się jakiego rodzaju informacje są dostępne dla konkretnego tytułu, bo domyślacie się zapewne, że gra posiada własną logikę i struktury odwzorowujące rzeczywistość. W związku z tym niezbędne jest dokonanie pewnego mapowania danych z IMDB do świata gry.
W danych z IMDB znajdziemy tylko nieco suchych faktów. Są to oczywiście tytuł, data premiery, gatunki, rating (czyli kategoria wiekowa), a także obsada i zdobyte wyróżnienia i nagrody na festiwalach. Na podstawie tych informacji trzeba zbudować scenariusz w Biznesie Filmowym. Dla tych którzy próbowali swoich sił w grze nie muszę tłumaczyć, że nie jest to takie oczywiste.
Gatunki
Pierwsze schody rozpoczęły się już na etapie definiowania gatunku. W grze, film musi posiadać precyzyjnie określony gatunek, w IMDB jednej produkcji można przypisać kilka z nich. Co więcej niektórych gatunków z gry nie ma w IMDB. Wiedzieliście, że np. w IMDB nie ma erotyków (ach ta purytańska Ameryka). Co prawda później odkryłem, że są adults movie ale to jednak nieco inna kategoria filmów. Tak, więc takie 9 i ½ tygodnia jest tam sklasyfikowany jako Drama, Romance.
Jak się okazało ta niejednorodność gatunkowa stworzyła zdecydowanie więcej problemów. Zgadnijcie na przykład jakim filmem może być film określony jako: Action, Adventure, Thriller, a jakim Action, Adventure, Drama. I który z trzech gatunków opisujących film powinien być kluczowy (dla ułatwienia w BF dostępny jest każdy z nich)?
Za konkretny przykład niech posłuży film Deadpool… który w pierwszych przymiarkach został zinterpretowany przez grę jako…. romans!!! I generalnie nie był to błąd…
Tutaj sytuacja okazała się jeszcze bardziej ciekawa, bo o ile wchodząc na profil IMDB tego filmu widzimy tam gatunki Action, Adventure, Comedy… to pobierając dane bezpośrednio z bazy dostajemy aż 5 gatunków: Action, Adventure, Comedy, Romance , Sci-Fi
Przemoc / Humor / Seks
No właśnie w grze do sprecyzowania o jaki film nam chodzi służą dodatkowe parametry scenariusza: Przemoc (Akcja) / Humor / Sex, które określają intensywność tych elementów w filmie. Jak się domyślacie w IMDB nie ma takich informacji. Powstaje więc pytanie, jak w takim razie sensownie zmapować je do gry?
Weźmy za przykład adults movie. W kategoriach Biznesu Filmowego to film z gatunku erotyk z sexem w okolicach 9 (wówczas to otrzymujemy podgatunek “porno” – choć adults movie to chyba mniej wulgarne określenie). Podobnie można rozróżnić akcję od przygody czy thrillera. No dobrze, ale jak określić ilość seksu i przemocy oraz humoru tylko na podstawie gatunku filmu?
Tutaj na ratunek może przyjść nam kategoria wiekowa… W przypadku kategorii wiekowej R (czyli 17+) można zakładać, że jest tam dużo przemocy i/lub seksu. Jeżeli jest to film z gatunku Romans, Drama to możemy zakładać, że nie jest to film akcji i taka kategoria została przyznana z powodu dużej ilości scen dla dorosłych.
Podobnie trzeba lawirować między gatunkami oraz kategorią wiekową w innych przypadkach. Przy czym dla filmów Action, Adventure zakładamy, że jest tam trochę akcji/przemocy, którą ograniczamy do określonej kategorii wiekowej.
Z humorem jest łatwiej bo po prostu patrzymy czy film ma gatunek komedia. Intensywność tego parametru wynika z ilości innych gatunków, do którego dana produkcja została zaklasyfikowana. Jeżeli jest to tylko komedia musimy ustawić go dosyć wysoko, jeżeli natomiast gatunek współdzielony jest np. z Action, Adventure zakładamy, że jest to raczej film akcji z elementami komediowymi.
No i jak się domyślacie tutaj zaczyna się cała zabawa…
jeżeli liczba gatunków do których przyporządkowany został dany film jest większa niż 3 i wśród nich jest dramat, a film został sklasyfikowany do kategorii wiekowej poniżej R to oznacza, że nie jest to na pewno dramat ;).
To tylko jedna z wielu reguł, która służy do określenia ostatecznego gatunku filmu… 😉
Rating czyli kategoria wiekowa
Problemy pojawiły się również z samą kategorią wiekową. Otóż powinny one być następujące:
- G – General Audiences (bez ograniczeń)
- PG – Parental Guidance Suggested (nie mam pojęcia jak to przełożyć na polski 7+?
- PG-13 Parents Strongly Cautioned (czyli od 12 lat)
- R – Restricted po naszemu jest to od 15 lat
- NC-17 – tylko dla dorosłych (18+)
Okazało się, że na IMDB używane są jeszcze dodatkowe oznaczenia, które wynikają z historycznych zaszłości (kodeks Haysa i jego późniejsze ewolucja), a także oznaczenia liczbowe typowo oznaczające wiek np. 12, 15, 16, 18… Oczywiście zdarzają się też filmy zupełnie niesklasyfikowane.
Blockbuster vs Indie
Kolejny problem pojawił się, gdy gra wyprodukowała pierwszego Mad Maxa. Kultowe post-apokaliptyczne sci-fi (Action, Adventure, Sci-Fi) stworzony przez George’a Millera w 1979 roku z młodym Melem Gibsonem w roli głównej był jednym z ciekawszych przykładów filmu niskobudżetowego, który stał się blockbusterem. Okazało się, że w grze jego pierwsze produkcje kosztowały 40 mln. Zarówno Gibson, jak i Miller to postaci o wysokich parametrach przez to dosyć kosztowne. Dochodzi do tego jeszcze studio, które dla produkcji Action, Adventure i Sci-Fi powinno być wysokie… (niestety uwzględnienie roku produkcji tutaj za bardzo nie pomaga bo w podobnym okresie powstają Gwiezdne Wojny (Action, Adventure, Fantasy), które miały przełomowe dla kinematografii efekty specjalne.
Choć w samej bazie IMDB są dostępne informacje o budżecie produkcji to niestety nie są one zwracane przez API (prawdopodobnie są dostępne w wersji IMDBPro), stąd jedyną opcją na stwierdzenie czy film był blockbusterem czy produkcją niezależną jest… sprawdzenie ilości głosów oddanych przez użytkowników IMDB. I ta informacja wpływa na ostateczny wybór studia dla danej produkcji (która z kolei realnie przekłada się na koszt filmu).
Oczywiście nadal budżety filmów indie będą mocno przeszacowane ale narazie nie widzę innego rozwiązania i musicie się z tym pogodzić.
Obsada
Czas przejść do obsady. Z IMDB dostaniemy oczywiście reżysera, a także sporą liczbę aktorów występujących w danej produkcji. Aktor oprócz imienia i nazwiska posiada też informacje o postaci jaką odtwarzał. Dzięki czemu można tutaj wykorzystać dostępną w grze funkcję kultowych bohaterów i podmienić zdjęcie twórcy na takie, które przedstawiają konkretną postać z danego filmu. Dzięki temu kultowe filmy jeszcze bardziej będą się wyróżniać od standardowych produkcji.
Przejdźmy więc do problemów… po pierwsze ilość twórców pracujących przy każdej produkcji jest zazwyczaj znacznie większa niż ta możliwa do obsadzenia w grze (gra wspiera do 7 aktorów: 2 pierwszoplanowych, 2 drugoplanowych oraz 3 epizodycznych). Dlatego spośród kilkudziesięciu aktorów w oryginalnej obsadzie należy wybrać tylko kilku najistotniejszych. Niestety ich “istotność” nie jest w żaden sposób oznaczona (właściwie to jest ale wszyscy mają ustawioną wartość na “główny”).
Dlatego trzeba było jakoś dodatkowo wyłuskać, że postać ta rzeczywiście jest istotna dla fabuły. Dokonałem tego na podstawie informacji czy dany bohater ma swoją podstronę na IMDB, co sugeruje, że był on istotny dla danej produkcji. Liczba takich twórców wciąż jest jednak znacznie większa niż możliwości scenariuszowe gry. Dlatego ostatecznie zostaje wybranych tylko kilku pierwszych aktorów z pełnej listy. Dodatkowo gra ignoruje aktorów epizodycznych, których nie ma w bazie BFa… zakładam, że są to mało znani twórcy i nie ma sensu zawracać sobie nimi głowy.
Takie podejście nie sprawdziło się jednak przy okazji filmu Milczenie Owiec (The Silence of the Lambs). Generalnie w większości profilów filmów na IMDB, na pierwszych pozycjach w obsadzie znajdziemy tych najbardziej wyeksponowanych aktorów (głównych). Niestety nie jest to regułą. Czasami lista aktorów występujących w danym filmie jest ułożona według kolejności alfabetycznej bądź pojawiania się określonych postaci na ekranie. W przypadku Milczenia owiec kultowa postać Dr. Hannibala Lectera odtwarzana przez Anthony Hopkinsa jest gdzieś daleko w środku stawki i nie załapywała się jako postać w scenariuszu BFa.
Ponownie musiałem sprawdzić jak można by obejść taki problem. I okazało się, że jest jeszcze jedna informacja, którą można by wykorzystać do selekcji. Chodzi o adres do zdjęcia aktora. Założyłem, że jeśli aktor nie posiada zdjęcia na IMDB to jest to postać nieznacząca w świecie filmu i jego rola była raczej epizodyczna. W przypadku Milczenia Owiec (a także w kilku innych produkcjach) to założenie zadziałało.
Niestety nawet przy takich ograniczeniach zdarza się, że liczba postaci nadal jest większa niż ilość ról do obsadzenia w BFie… i może się okazać, że jakiś istotny bohater nie trafi do ostatecznego scenariusza w grze… na to też jest pewne lekarstwo ale o nim wspomnę na samym końcu tego wpisu.
Pozostali członkowie ekipy
Ok, ale ekipa filmowa, zarówno w prawdziwych filmach, jak i grze, oprócz reżysera i aktorów posiada również innych twórców. Chodzi konkretnie o operatora i kompozytora… Takich ról nie znajdziemy jednak w obsadzie pobieranej z IMDB… I tutaj przydaje się sekcja nagród. Gra stara się sprawdzić nagrody i nominacje zdobyte przez film i wyłuskać z nich te dotyczące zdjęć, muzyki bądź soundtracku. Niestety każdy festiwal ma inną nazwę takiej nagrody i po prostu jestem zmuszony przeszukiwać kategorie nagród, które w nazwie mają coś wspólnego z tymi dziedzinami.
Jeżeli algorytmy wykryją, że dany film zdobył jakąś nagrodę lub nominację za zdjęcia bądź muzykę, jego obsada w grze zostaje poszerzono o kompozytora i/lub operatora.
Co się stanie w sytuacji, gdy rola w filmie jest główna, aktor jest na tyle znany, że posiada zdjęcie w swoim profilu na IMDB, a w grze nie ma takiego twórcy? Wówczas gra przy doborze obsady zastąpi go innym twórcą dostępnym w BFie. Dodatkowo w informacji o postaci odgrywanej przez danego twórcę w nawiasach pojawi się imię i nazwisko prawdziwego aktora go odtwarzającego. Dzięki temu jeżeli któryś z fanów gry uzna, że powinno się dodać takiego twórcę do bazy BFa, będzie miał ułatwione zadanie.
Jako, że w informacjach pobranych z IMDB są dane o obsadzie jedynie w formie nazwisk i nie jest znana płeć odtwarzanej postaci, może się zdarzyć, że postać kobieca zostanie zastąpione przez mężczyznę i vice versa (co prawda gra próbuje odgadnąć płeć na podstawie imienia ale nie jest to sposób w 100% skuteczny).
Grupa docelowa
W Biznesie Filmowym istnieje też takie pojęcie jak grupa docelowa czyli target do kogo film jest skierowany. W skrócie chodzi o to czy jest to produkt czysto komercyjny czy dzieło bardziej ambitne albo nawet artystyczne. Tutaj klasyfikacja filmu do danego targetu bazuje na nagrodach zdobytych przez daną produkcję. Jeżeli film zdobył laury w Cannes lub na festiwalu Nowe Horyzonty to traktowany jest jako film ambitny.
Zakończenie
Kolejnym ciekawym tematem jest zakończenie filmu. W grze mamy możliwość wybrania jednego z czterech typów zakończeń (Happy End, Normalne, Tragiczne, Niejednoznaczne). Oczywiście w IMDB nie ma takiego parametru. Algorytmy próbują dobrać zakończenie biorąc pod uwagę kategorie wiekową filmu oraz zależności między gatunkami).
Przypadki skrajne
Na koniec pozostały jeszcze przypadki skrajne. Okazało się, że niektóre filmy (np. dokumentalne jak Baracka) nie posiadają w ogóle aktorów. Niestety w grze jest to sytuacja niedopuszczalna w związku z tym ten filmu musiał wylecieć z listy kultowych produkcji. Innym skrajnym przypadkiem był brak tytułu. Okazało się, że choć film na stronie IMDB posiada tytuł to w pobranych danych pole to jest puste.
Dlatego ostateczną formą przygotowania kultowych filmów jest ich ręczna poprawka. Kiedy algorytmy zupełnie nie poradziły sobie z odtworzeniem danej produkcji w świecie gry mam możliwość ręcznego zmodyfikowania takiego scenariusza. Oczywiście nie byłem w stanie dokładnie przeanalizować wszystkich kultowych filmów, które pojawią się w grze, w związku z tym jeżeli zobaczycie, że któraś z takich produkcji nijak ma się do rzeczywistości dajcie mi o tym znać. Przyjrzę się sprawie i, albo spróbuje udoskonalić algorytmy, albo (jeżeli sytuacja będzie bardzo nieszablonowa) ręcznie wprowadzę odpowiednie zmiany.
Podsumowanie
Gra nie preferuje w jakiś specjalny sposób kultowych filmów, dając im jakieś ekstra bonusy i sprawiając, że filmy te będą równie kultowe w grze co w rzeczywistości. Dlatego też pewnie często będą się pojawiać sytuacje, gdy oryginalne Gwiezdne Wojny zostaną ocenione w grze jako gniot z mało widowiskowymi efektami specjalnymi ;). Mam nadzieję, że puryści historii kina i odwzorowania rzeczywistości oraz fani danych produkcji nie poczują się za bardzo zdegustowani tym faktem i nie popsuje im to immersji z gry.
I to tyle na temat kultowych filmów w Biznesie Filmowym. Mam nadzieję, że funkcja ta (dodająca kolejne smaczki i niuanse) przypadnie Wam do gustu. Dajcie znać co o niej sądzicie i czy macie jakieś inne pomysły związane z tą opcją.
A dla tych wszystkich którzy dotrwali do końca tego wpisu i nie mają pojęcia czym jest Biznes Filmowy zapraszam na stronę oficjalną mojej gry.
Tomiga Blog 
7 myśli w temacie “Kultowe filmy w Biznesie Filmowym czyli o danych o filmach na IMDB”